...visit № 3...
...czyli: nad pięknym, acz niezbyt modrym Dunajem...
Jak tu nie odwiedzać cesarskiego Wiednia, kiedy ma się do niego z rodzinnego miasta prawie tak blisko, jak do Łodzi? W Wiedniu byliśmy z Margitą dwa razy by zwiedzać, natomiast przejeżdżaliśmy jego obwodnicą na pewno kilkunastokrotnie. Stolica Austrii to jedno z tych miejsc, które ma swój niepowtarzalny urok - majestatyczne, dostojne, zachwycające wspaniałą architekturą, naszpikowane zabytkami z różnych epok. A z drugiej strony nowoczesne, tętniące życiem, przyciągające licznymi festiwalami, koncertami i jarmarkami świątecznymi. Cesarski Wiedeń to od lat w oczach wielu turystów symbol dobrego smaku, luksusu i splendoru.
A historia Wiednia zaczęła się od Celtów, którzy 5000 lat p.n.e. założyli osadę na brzegu Dunaju. W 15 roku n.e., już jako Vindobona, stał się rzymskim posterunkiem granicznym. Prawa miejskie uzyskał w 1221 roku, zostając jednym z największych i najważniejszych miast Świętego Cesarstwa Rzymskiego, siedzibą biskupstwa oraz centrum naukowym i kulturalnym. W 1485 roku Wiedeń został zdobyty przez króla węgierskiego Macieja Korwina i pod jego panowaniem pełnił przez pięć lat funkcję stolicy Królestwa Węgier. Od połowy XVI wieku zaczęto rozbudowywać fortyfikacje miejskie z powodu ciągłego zagrożenia ze strony tureckiej - dwukrotnie odparto ataki Turków na miasto, również dzięki polskiej odsieczy króla Jana III Sobieskiego. Po serii klęsk żywiołowych i epidemii zarazy, które nawiedzały miasto, w XVIII wieku rozpoczął się tzw. "złoty okres" w historii Wiednia. Znacznie rozwinął się handel, przemysł, a przede wszystkim kultura i sztuka. W 1848 roku władzę objął Franciszek Józef I, który doprowadził do utworzenia monarchii austro-węgierskiej, jednocześnie czyniąc Wiedeń jej stolicą. Wówczas też powstało wiele budowli, które do dziś pełnią swe reprezentacyjne funkcje. Po rozpadzie Cesarstwa, w 1918 roku Wiedeń został stolicą republiki austriackiej. Nie na długo jednak - w 1938 roku do miasta triumfalnie wkroczył Adolf Hitler, a w rezultacie Anschlussu Wiedeń utracił funkcje stolicy i stał się prowincjonalnym miastem na rubieżach Rzeszy. Dopiero po zakończeniu II wojny światowej ponownie został stolicą niepodległej Austrii.
Trzydniowy pobyt to absolutne minimum, by zobaczyć w Wiedniu zaledwie najważniejsze zabytki. A te w większości zlokalizowane są przy reprezentacyjnej Ringstrasse, która koliście otacza Stare Miasto nad brzegiem Dunaju. Całą ulicę można obejść spacerkiem jednego dnia - to odległość około 5,5 kilometra, należy jednak pamiętać, że wiele cennych zabytków znajduje się wewnątrz "Ringu". My zaczynamy spacer od wiedeńskiego pałacu władców Austrii - Hofburga. Ta imponująca, barokowo-klasycystyczna budowla zajmuje znaczną część Starego Miasta i zalicza się do największych kompleksów pałacowych na świecie. Najstarszą jej częścią jest XIII-wieczny Dziedziniec Szwajcarski, połączony renesansową Bramą Szwajcarską z największym placem wśród zabudowań kompleksu - In der Burg.
1. Pałac cesarski Hofburg
Plac otoczony jest "starym pałacem" (Alte Burg), "pałacem Amelii" z XVI wieku, barokowym "skrzydłem Leopolda" oraz pochodzącą z XVIII wieku "Kancelarią Cesarską", w której mieściły się apartamenty cesarza Franciszka Józefa I i cesarzowej Elżbiety. Wychodzimy z pałacu od strony placu Św. Michała, na którym odsłonięte są najstarsze wykopaliska z czasów rzymskich. Stąd już widać majestatyczną sylwetkę katedry wiedeńskiej, znaną z licznych przedstawień w dziejach malarstwa i grafiki.
2. Katedra Św. Szczepana (Stephansdom) - duma i jeden z symboli miasta Wiednia
Katedra należy do największych świątyń europejskich - jej całkowita długość wynosi 107 m, szerokość zaś 34 m. Została wzniesiona w latach 1230-1263 w stylu późnoromańskim, następnie stopniowo rozbudowywana od XIV do XVI wieku otrzymała obecną, gotycką formę. Ponad dachami katedry wznoszą się cztery wieże, z których najwyższa, potocznie nazywana Steffl, ma 136,4 m wysokości. Do wnętrza świątyni prowadzi kilka wejść, z których najbardziej znane to późnoromańska Brama Olbrzymów oraz bramy Biskupia i Śpiewaków, z bogatą gotycką dekoracją rzeźbiarską.
3. Wnętrze katedry Św. Szczepana
Wejście do katedry jest darmowe, jednak poruszać się można tylko po jej tylnej części. Świątynia kryje liczne dzieła sztuki gotyckiej oraz barokowej, m. in. gotycki ołtarz z Wiener Neustadt, monumentalny grobowiec Fryderyka III, późnogotycką kazalnicę oraz kilkanaście pomniejszych, barokowych ołtarzy. W podziemiach katedry znajdują się grobowce książąt z austriackiej linii Habsburgów i innych ważnych osobistości z dziejów Austrii.
Nieopodal katedry, na placu Graben, wznosi się barokowa kolumna morowa, ufundowana przez cesarza Leopolda I w podzięce Bogu za zakończenie pustoszącej Wiedeń zarazy. Pierwszą kolumnę wykonano z drewna, później zastąpiono ją marmurową.
Podążamy z Margitą w kierunku Ringstrasse, w stronę kolejnych znanych budowli Wiednia. Wychodzimy na "Ring" tuż obok gmachu Teatru Zamkowego:
4. XVIII-wieczny Teatr Zamkowy (Hofburgtheater), wzniesiony za panowania Marii Teresy
Dokładnie naprzeciwko Teatru Zamkowego wznosi się budynek, który od początku swego istnienia pełnił funkcję użyteczności publicznej - wiedeński Ratusz. Zaprojektowany przez Friedricha von Schmidta i wzniesiony w stylu neogotyckim góruje nad placem ratuszowym, wzdłuż którego umiejscowione są posągi zasłużonych dla miasta osobistości. Ratuszową wieżę wieńczy posąg zwany Rathausmann.
5. Wiedeński Ratusz (Wiener Rathaus)
Z Ratuszem niemal graniczy następna monumentalna ikona Wiednia - Budynek Parlamentu, z attyką przyozdobioną marmurowymi figurami przedstawiającymi uczonych i starożytnych mężów stanu. Powstał w latach 1874-1883 jako siedziba obrad Rady Państwa - parlamentu austriackiej części monarchii. Po II wojnie światowej odbudowano częściowo zniszczony bombardowaniem budynek i przywrócono obrady obu izb parlamentu Austrii.
6. Budynek Parlamentu z fontanną zwieńczoną posągiem Ateny
Kontynuując spacer "Ringiem" dochodzimy do dwóch bliźniaczych budynków, zwróconych do siebie frontami. To Muzeum Historii Sztuki (Kunsthistorisches Museum) z kolekcją obrazów malarstwa europejskiego oraz Muzeum Historii Naturalnej (Naturhistorisches Museum), z salą dinozaurów i planetarium. Oba stojące naprzeciwko siebie muzea zaliczane są do najokazalszych wiedeńskich budowli.
7. Budynek mieszczący Muzeum Historii Sztuki
Wiedeń to przede wszystkim muzyka. XVIII-wieczni kompozytorzy, tworzący w tym mieście, są określani jako "klasycy wiedeńscy" - to przede wszystkim Józef Haydn, Wolfgang Amadeusz Mozart i Ludwig van Beethoven. Ze stolicą Austrii związani są także przedstawiciele romantyzmu w muzyce, tacy jak Franz Schubert, Franz Liszt, Johannes Brahms, Johann Strauss ojciec czy Johann Strauss syn, który sławę zyskał swym walcem tanecznym Nad pięknym modrym Dunajem. Oczywistym więc stało się wybudowanie świątyni muzyki - tak powstała Wiedeńska Opera Państwowa, pierwszy ukończony gmach z tych wzniesionych przy Ringstrasse.
8. Budynek Opery Wiedeńskiej (Wiener Staatsoper)
Skręcamy z "Ringu" w Karlsplatz, by zobaczyć jedną z najsłynniejszych barokowych budowli Europy. To kościół pod wezwaniem Św. Karola Boromeusza, wzniesiony w latach 1716-1737, po ostatniej z wielu epidemii dżumy, które nawiedziły Wiedeń. Świątynię wybudowano na planie elipsy połączonej z greckim krzyżem. Fasada flankowana jest przez dwie kolumny pokryte spiralnie biegnącymi płaskorzeźbami.
