...visit № 64...
...czyli: o małym, lecz ważnym miasteczku w Turyngii...
To chyba charakterystyczne dla całych Niemiec, że o ich historii i kulturze nie zadecydowały, oprócz Berlina oczywiście, wielkie metropolie. Wprost przeciwnie, w germańskich annałach zapisywały się miasta i miejscowości niewielkie, z małą liczbą mieszkańców, które niegdyś rozkwitały i brylowały w Europie, a dziś, po latach zapomnienia, na nowo odkrywają się dla świata. Niewątpliwie jednym z takich miast jest Weimar - dziś 60-tysięczne miasto położone w sercu kraju związkowego Turyngia, a niegdyś dumna stolica księstwa, centrum niemieckiego oświecenia i miejsce powstania Republiki Weimarskiej. Początki Weimaru nie były spektakularne - pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 889 roku i aż do XIV wieku nie wydarzyło się w nim nic, co warte byłoby przytoczenia. Sytuacja zmieniła się diametralnie, gdy miasto stało się własnością możnej saksońskiej dynastii Wettynów. W latach 1572-1809 piastowało funkcję stolicy Księstwa Saksonii-Weimar, a następnie, aż do 1918 roku, Księstwa Saksonii-Weimar-Eisenach. Od nazwy miasta pochodzi określenie okresu w niemieckiej historii - to istniejąca w latach 1919-1933 Republika Weimarska, niemieckie federalne i demokratyczne państwo, którego upadek przyczynił się do powstania i umocnienia nazizmu. W 1945 roku miasto znalazło się w radzieckiej strefie okupacyjnej, by w 1949 roku stać się częścią DDR. W 1991 roku o Weimarze znów było głośno - ministrowie spraw zagranicznych Polski, Niemiec i Francji utworzyli tu organizację nazwaną Trójkątem Weimarskim, mającą na celu rozwój współpracy między tymi krajami. Jak na takie niepozorne miasteczko, to zaiste, wiele się w nim działo. A jak dodać jeszcze kilku słynnych Niemców, którzy związali swe życie z miastem, to faktycznie, Weimar w niemieckiej historii może czuć się ważnym, jak przysłowiowa Maggi w zupie...
Wszystko, co później zaczęto określać jako "klasyka weimarska", rozpoczęło się w XVIII wieku od ówczesnego władcy księstwa Karola Augusta i jego matki Anny Amalii, którzy sprowadzili do tego małego miasta, położonego z dala od wielkich i hałaśliwych metropolii, wielu poetów i filozofów, których sława jest do dziś nierozerwalnie związana z Weimarem. O dworze weimarskim mawiano w tym czasie "książę i jego poeci" - z mecenatu artystycznego książęcej rodziny korzystali tacy wybitni artyści jak Johann Wolfgang von Goethe, Jan Sebastian Bach czy Friedrich Schiller, których ślady do dziś można odnaleźć w mieście. My przygodę z Weimarem zaczynamy od pałacu i parku Belvedere. Jest on malowniczo położony na wzgórzu oddalonym o około 4 km na południe od centrum miasta:
1. Park i pałac Belvedere
Barokowy budynek na obrzeżach miasta został zbudowany jako otoczony parkiem wystawny pałac myśliwski dla książąt z dynastii Wettynów, a za wzór posłużył sam wiedeński Belweder. Księciu Ernestowi Augustowi I tak się spodobał, że pomieszkiwał w nim częściej niż w weimarskim zamku. Potem służył kolejnym władcom jako letnia rezydencja, a do pałacu z centrum Weimaru przeprowadzono prestiżową aleję, nazwaną Belvederer Allee.
Nie decydujemy się z Margitą na spacer aleją - do centrum Weimaru dostajemy się prozaicznie, samochodem. Zostawiamy go w jednej z bocznych alejek i wyruszamy w miasto. Pierwszy na naszej drodze staje weimarski zamek (Rezidenzschloss):
2. Pałac książąt Saksonii-Weimar z barokową wieżą, symbolem miasta
Murowany zamek powstał w miejscu kilku poprzednich drewnianych rezydencji Wettynów, które miały tego pecha, że paliły się często i gęsto. Wielokrotnie przebudowywany przez kolejnych lokatorów, nie miał nadal szczęścia. Pożar z 1774 roku znów całkowicie zniszczył budynek, ocalała tylko wieża i brama. Książę Karol August rozważał nawet porzucenie ruin i zbudowanie nowej rezydencji. Ostatecznie jednak zdecydowano się na odbudowę, przy wsparciu samego Johanna Wolfganga von Goethe.
Z zamku już tylko parę kroków dzieli nas od ścisłego centrum miasta. Przy głównym placu honorowe miejsce zajmuje weimarski Ratusz z reprezentacyjnym balkonem i dzwonnicą:
3. Zbudowany w 1841 roku neogotycki weimarski Ratusz
Kolejnym znanym zabytkiem miasta jest kościół pod wezwaniem Świętych Piotra i Pawła, potocznie zwany Herderkirche od nazwiska teologa, poety i filozofa Johanna Gottfrieda Herdera, który od 1776 roku aż do swojej śmierci w 1803 roku pełnił w nim obowiązki protestanckiego pastora i kuratora.
4. Herderkirche, czyli kościół Św. Piotra i Pawła
Podobnie jak w przypadku zamku, pierwszy i drugi z kościołów stojących w tym miejscu padły ofiarą pożarów. Obecny budynek pochodzi z lat 1498-1500. Od połowy XVI wieku świątynia była miejscem pochówku książąt Saksonii-Weimar. W 1807 roku sama księżna Anna Amalia, na swoją prośbę, jako ostatnia z rządzących została pochowana w kościelnej krypcie...
Główny deptak miasta prowadzi nas w kierunku Pałacu Wdowiego. Po drodze mijamy okazały, żółty budynek - to Schillerhaus, dom, w którym mieszkał i tworzył Friedrich Schiller, niemiecki poeta, filozof, historyk i dramaturg, autor słynnej "Ody do radości", nazywany germańskim Szekspirem. W domu tym przebywał aż do śmierci - zmarł na gruźlicę w wieku zaledwie 45 lat, pozostawiając niedokończony dramat "Demetrius" oraz kilkadziesiąt pomysłów na sztuki, które zamierzał napisać w przyszłości... Dziś w żółtym budynku działa niewielkie muzeum poświęcone jego pamięci.
5. Dom Friedricha Schillera przy Schillerstrasse 12, dawnej Esplanadzie
Ulicę Schillera kończy tzw. Pałac Wdowi (Wittumspalais). Został zbudowany w miejscu dawnego klasztoru franciszkanów jako pałacyk miejski, w którym władcy Saksonii-Weimar często podejmowali znamienitych gości. Nazwę zawdzięcza księżnej Annie Amalii, która w wieku zaledwie osiemnastu lat, po dwóch latach małżeństwa i urodzeniu dwójki dzieci, straciła męża. Przeprowadziła się do pałacyku po pożarze zamku i mieszkała w nim przeszło trzydzieści lat, pozostając wdową do końca życia.
6. Pałac Wdowi (Wittumspalais)
Zaraz za Pałacem Wdowim, na Theaterplatz przed Teatrem Narodowym, w honorowym miejscu stoi pomnik przedstawiający dwóch najbardziej znamienitych mieszkańców miasta. Dostojny Johann Wolfgang von Goethe chwyta za ramię swego młodszego kolegę po fachu, Friedricha Schillera:
7. Goethe i Schiller przed Teatrem Narodowym
Pozostaje nam do zobaczenia dom, w którym kawał życia spędził jeden z najbardziej znaczących w skali światowej poeta, dramaturg i prozaik - Johann Wolfgang von Goethe. Był, obok Friedricha Schillera, czołowym przedstawicielem klasycyzmu weimarskiego oraz prekursorem romantyzmu. Był również myślicielem i uczonym, znawcą wielu dziedzin nauki oraz sztuki. Przeszło pięćdziesiąt lat swego życia spędził w Weimarze, gdzie oprócz twórczości artystycznej pełnił różne funkcje na dworze księcia sasko-weimarskiego, dochodząc nawet do rangi prezydenta Izby Finansów. Zamieszkał w budynku przy Frauenplan 2, naprzeciwko gospody "Zum weißen Schwan", w której często można było go spotkać, gdy z kielichem wina w dłoni układał zdania i strofy swych dramatów i wierszy.
8. Dom przy Frauenplan 2, w którym mieszkał i tworzył Johann Wolfgang von Goethe
Goethe zmarł w Weimarze 22 marca 1832 roku, w całkowitym osamotnieniu, po śmierci swej żony i jedynego syna. Ostatnie słowa, które twórca "Fausta" i "Cierpień młodego Wertera" wypowiedział przed śmiercią, brzmiały: "Więcej światła"...
Wracając do samochodu, mijamy jeszcze jeden niezwykle cenny zabytek Weimaru. To Biblioteka Księżnej Anny Amalii, założona w 1691 roku przez księcia Wilhelma Ernesta I. Z okazji jubileuszu 300-lecia, w 1991 roku otrzymała nazwę Herzogin Anna Amalia Bibliothek, na pamiątkę jej najsłynniejszego mecenasa. W 2002 roku biblioteka posiadała w swych zbiorach niebagatelną liczbę 1 400 000 książek, w tym rzadkie i bezcenne pozycje literatury i dokumenty historyczne. Fatum nie ominęło niestety także i biblioteki weimarskiej. Wieczorem 2 września 2004 roku, od zwarcia instalacji elektrycznej, wybuchł pożar na poddaszu w budynku głównym. Nim strażacy opanowali ogień, spłonęło 50 000 książek, a kolejnych 62 000 tomów zostało poważnie uszkodzonych wodą do gaszenia. Straty materialne oszacowano na wiele milionów Euro, straty dla kultury Niemiec i Europy są niewymierne...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz